[Home] [Databases] [World Law] [Multidatabase Search] [Help] [Feedback]
	Statutory Instruments made by the National Assembly for Wales
You are here: BAILII >> Databases >> Statutory Instruments made by the National Assembly for Wales >> Gorchymyn Tatws sy'n Tarddu o'r Iseldiroedd (Hysbysu) (Cymru) 2005 Rhif 1162 (Cy.77) URL: http://www.bailii.org/wales/legis/num_reg/2005/20051162w.html

[New search] [Help]

ystyr "y prif Orchymyn" ("the principal Order") yw Gorchymyn Iechyd Planhigion (Prydain Fawr) 1993[3];

ystyr "taten" ("potato") yw unrhyw gloronen Solanum tuberosum L. neu unrhyw had gwirioneddol neu blanhigyn arall ohono neu unrhyw rywogaeth arall o'r genws Solanum L. sy'n ffurfio cloron neu unrhyw gymysgryw ohono;

ystyr "taten berthnasol" ("relevant potato") yw unrhyw daten a dyfwyd yn yr Iseldiroedd yn ystod 2004 neu ers hynny; ac

ystyr "taten hadyd berthnasol" ("relevant seed potato") yw unrhyw daten berthnasol sydd wedi'i bwriadu i'w phlannu.

Hysbysu o fewnforion
     3.  - (1) Ni chaiff neb, wrth gynnal busnes, fewnforio tatws i Gymru y mae'r person hwnnw'n gwybod eu bod, neu y mae ganddo sail resymol dros amau eu bod, yn datws perthnasol, oni bai ei fod wedi rhoi hysbysiad ysgrifenedig i arolygydd, o leiaf ddau ddiwrnod cyn y dyddiad yr oedd yn bwriadu eu mewnforio i Gymru, o'i fwriad i fewnforio'r tatws o dan sylw, ac ynghylch - 

(a) amser, dyddiad a dull arfaethedig eu mewnforio;

(b) y pwynt mynediad arfaethedig ar gyfer dod â hwy i mewn i Gymru;

(c) y defnydd arfaethedig ar y tatws;

(ch) cyrchfan arfaethedig y tatws;

(d) rhywogaeth y tatws;

(dd) y maint o datws; ac

(e) Rhif adnabod y cynhyrchydd.

    (2) Rhaid i unrhyw berson a fewnforiodd, ar ôl 1 Medi 2004 a chyn i'r Gorchymyn hwn ddod i rym, datws hadyd perthnasol i Gymru, wrth gynnal busnes, roi, o ran y tatws hynny, hysbysiad ysgrifenedig i arolygydd erbyn 3 Mai 2005 fan bellaf ynghylch - 

(a) y dyddiad y mewnforiwyd y tatws;

(b) y pwynt mynediad lle doed â hwy i mewn i Gymru;

(c) y defnydd arfaethedig ar y tatws;

(ch) cyrchfan neu gyrchfan arfaethedig y tatws;

(d) rhywogaeth y tatws;

(dd) y maint o datws a fewnforiwyd; ac

(e) Rhif adnabod y cynhyrchydd.

Pwerau arolygydd
     4.  - (1) Mae darpariaethau'r erthygl hon i fod yn gymwys heb ragfarnu'r arfer gan arolygydd, o'r pwerau a roddwyd iddo gan y prif Orchymyn.

    (2) Os bydd arolygydd yn gwybod neu os bydd ganddo seiliau rhesymol dros amau bod unrhyw datws perthnasol yn debygol o gael, neu fod wedi cael, eu glanio yng Nghymru yn groes i erthygl 3(1), caiff  - 

(a) at ddibenion gwirio cydymffurfedd â'r prif Orchymyn; neu

(b) at ddibenion arfer unrhyw un o'i bwerau o dan baragraff (4),

ac ar ôl dangos, os gofynnir iddo wneud hynny, ei awdurdod i weithredu, gymryd y camau ym mharagraff (3).

    (3) Y camau y cyfeiriwyd atynt ym mharagraff (2) yw - 

(a) ei gwneud yn ofynnol i unrhyw berson, gan gynnwys unrhyw berson sydd â gofal dros y cwch, yr awyren, y cerbyd, yr hofranfad neu'r cynhwysydd llwyth y mae'r tatws yn debygol o gael, neu fod wedi cael, eu glanio ohonynt, symud y tatws perthnasol neu'r tatws perthnasol amheus i unrhyw fangre;

(b) gwahardd unrhyw berson o'r fath rhag symud, trin neu ddistrywio'r tatws perthnasol neu'r tatws perthnasol amheus neu unrhyw gynhwysydd neu becyn.

    (4) At ddibenion gwirio cydymffurfedd â'r Gorchymyn hwn, caiff arolygydd, ar ôl dangos, os gofynnir iddo wneud hynny, ei awdurdod i weithredu, fynd i mewn, ar unrhyw adeg resymol, i fangre ac eithrio mangre sy'n cael ei defnyddio yn gyfan gwbl neu'n bennaf fel annedd, ac  - 

(a) archwilio, ffotograffio neu farcio unrhyw ran o'r fangre neu unrhyw beth yn y fangre, gan gynnwys unrhyw datws;

(b) cymryd samplau o, neu oddi ar, unrhyw datws neu unrhyw gynhwysydd neu becyn; ac

(c) arolygu unrhyw ddogfennau neu gofnodion (ar ba ffurf bynnag y maent yn cael eu dal) sy'n ymwneud â chynhyrchu neu fasnachu unrhyw datws, gwneud copïau o'r dogfennau neu'r cofnodion hynny, neu eu symud er mwyn gwneud copïau ohonynt.

    (5) Caiff arolygydd, at ddibenion arfer unrhyw un o'i bwerau o dan baragraff (4), agor, neu awdurdodi unrhyw berson i agor ar ei ran neu ar ei rhan, unrhyw gynhwysydd neu becyn neu ei gwneud yn ofynnol i'r perchennog neu unrhyw berson sydd â gofal dros unrhyw gynhwysydd neu becyn ei agor yn y modd a bennir gan yr arolygydd.

    (6) Pan gedwir unrhyw ddogfen neu gofnod o'r math a grybwyllwyd ym mharagraff (4)(c) drwy gyfrwng cyfrifiadur, caiff arolygydd - 

(a) mynd at unrhyw gyfrifiadur ac unrhyw aparatws neu ddeunydd cysylltiedig a ddefnyddir neu a ddefnyddiwyd mewn cysylltiad â'r ddogfen neu'r cofnod, a'u harchwilio a gwirio eu gweithrediad; a

(b) ei gwneud yn ofynnol i unrhyw berson sydd â gofal dros y cyfrifiadur, yr aparatws neu'r deunydd, neu sydd fel arall yn ymwneud â'u gweithredu, roi i'r arolygydd unrhyw gymorth y mae arno angen rhesymol i'w gael.

Tramgwyddau
     5.  - (1) Bydd person yn euog o dramgwydd os ydyw, heb esgus rhesymol y mae'n rhaid i'r person hwnnw ei brofi - 

(a) yn mynd yn groes i un o ofynion erthygl 3 neu'n methu cydymffurfio ag ef; neu

(b) yn fwriadol yn rhwystro arolygydd neu unrhyw berson a awdurdodir gan arolygydd wrth iddo arfer ei bwerau o dan erthygl 4.

    (2) Bydd person sy'n euog o dramgwydd o dan baragraff (1) yn agored, o'i gollfarnu'n ddiannod, i ddirwy heb fod yn uwch na lefel 5 ar y raddfa safonol.



Llofnodwyd ar ran Cynulliad Cenedlaethol Cymru o dan adran 66(1) o Ddeddf Llywodraeth Cymru 1998[4].


D. Elis-Thomas
Llywydd y Cynulliad Cenedlaethol

13 Ebrill 2005

[2] O dan Orchymyn Trosglwyddo Swyddogaethau (Cymru) (Rhif 1) 1978 (O.S. 1978/272), erthygl 2(1) ac Atodlen 1, trosglwyddwyd swyddogaethau'r Gweinidog Amaethyddiaeth, Pysgodfeydd a Bwyd o dan Ddeddf Iechyd Planhigion 1967, i'r graddau y maent yn arferadwy o ran Cymru, i'r Ysgrifennydd Gwladol; ac, o dan Orchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau) 1999 (O.S. 1999/672), erthygl 2 ac Atodlen 1, trosglwyddwyd y swyddogaethau a drosglwyddwyd i'r Ysgrifennydd Gwladol o dan Orchymyn 1978 i Gynulliad Cenedlaethol Cymru.back

[3] O.S. 1993/1320; a ddiwygiwyd gan O.S. 1993/3213, 1995/1358 a 2929, 1996/25, 1165 a 3242, 1997/1145 a 2907, 1998/349, 1121 a 2245 a 1999/2126 a 2726, 2001/2343, 2002/1067, 2003/1157 a 2004/2365.back

[4] 1998 p.38.back

 © Crown copyright 2005