Enwi, cymhwyso a dehongli

1.–(1) Enw'r Gorchymyn hwn yw Gorchymyn Deddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol 2008 (Cychwyn Rhif 4, Darpariaethau Trosiannol ac Arbedion) (Cymru) 2010.

(2) Mae'r Gorchymyn hwn yn gymwys o ran Cymru.

(3) Yn y Gorchymyn hwn–

(a) ystyr "Deddf 1984" ("the 1984 Act") yw Deddf Iechyd y Cyhoedd (Rheoli Clefydau) 1984(2); a

(b) ystyr "Deddf 2008" ("the 2008 Act") yw Deddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol 2008.

Y diwrnod penodedig

2. 26 Gorffennaf 2010 yw'r diwrnod penodedig ar gyfer dwyn i rym y darpariaethau canlynol o Ddeddf 2008–

(a) adran 129, i'r graddau nad yw eisoes mewn grym;

(b) adran 130(1), ac eithrio i'r graddau y mae'n ymwneud ag adrannau 13 i 15 a 76 o Ddeddf 1984 yn peidio â chael effaith;

(c) adran 130(2);

(ch) adran 166, i'r graddau y mae'n ymwneud â'r darpariaethau o Ran 3 o Atodlen 15 a gychwynnir gan baragraff (dd);

(d) Atodlen 11; ac

(dd) Rhan 3 o Atodlen 15 ac eithrio i'r graddau y mae'n ymwneud â diddymu adrannau 13 i 15 a 76 o Ddeddf 1984.

Darpariaethau trosiannol ac arbed

3. Mae'r darpariaethau trosiannol ac arbed a bennir yn Atodlen 1 yn cael effaith.

Erthygl 3

ATODLEN 1 Darpariaethau trosiannol ac arbedion

Dehongli

1. Yn yr Atodlen hon–

• ystyr "y Rheoliadau Hysbysu" ("the Notification Regulations") yw Rheoliadau Diogelu Iechyd (Hysbysu) (Cymru) 2010(3); ac

• ystyr "y Rheoliadau Pwerau Awdurdodau Lleol" ("the Local Authority Powers Regulations") yw Rheoliadau Diogelu Iechyd (Pwerau Awdurdodau Lleol) (Cymru) 2010(4).

Adran 9 o Ddeddf 1984

2. Mae adran 9 o Ddeddf 1984 (llongau ar ddyfroedd mewndirol neu arfordirol) yn parhau mewn grym at ddibenion adran 13 o Ddeddf 1984 (rheoliadau ar gyfer rheoli clefydau penodol) (er gwaethaf diddymu adran 9 gan Ddeddf 2008).

Adran 11 o Ddeddf 1984: dyletswydd ymarferwyr meddygol cofrestredig

3.–(1) Pan fo–

(a) dyletswydd ar ymarferydd meddygol cofrestredig o dan adran 11 o Ddeddf 1984 (adrodd am achosion o glefyd hysbysadwy a gwenwyn bwyd) wedi codi cyn 26 Gorffennaf 2010 ond heb ei chyflawni cyn y dyddiad hwnnw; a

(b) y ddyletswydd honno yn gysylltiedig â chlefyd hysbysadwy a restrir yn Atodlen 1 i'r Rheoliadau Hysbysu (Clefydau a Syndromau Hysbysadwy),

rhaid i'r ymarferydd meddygol cofrestredig gydymffurfio â rheoliad 2 o'r Rheoliadau Hysbysu (dyletswydd i hysbysu ynghylch amheuaeth o glefyd, haint neu halogiad mewn cleifion).

(2) At ddibenion is-baragraff (1), rhaid trin yr ymarferydd meddygol cofrestredig fel pe bai wedi ffurfio amheuaeth o dan reoliad 2(1) o'r rheoliadau Hysbysu ar 26 Gorffennaf 2010.

Adran 11 o Ddeddf 1984: dyletswydd swyddogion priodol

4.–(1) Pan fo–

(a) swyddog priodol awdurdod lleol wedi cael tystysgrif yn unol ag adran 11(1) o Ddeddf 1984 (adrodd am achosion o glefyd hysbysadwy a gwenwyn bwyd);

(b) y swyddog priodol heb gyflawni'r ddyletswydd o anfon copïau o'r dystysgrif honno at bartïon penodedig eraill o dan adran 11(3) o'r Ddeddf honno(5) cyn 26 Gorffennaf 2010; ac

(c) y dystysgrif yn ymwneud â chlefyd hysbysadwy a restrir yn Atodlen 1 i'r Rheoliadau Hysbysu (Clefydau a Syndromau Hysbysadwy),

rhaid trin y dystysgrif honno fel hysbysiad a anfonwyd o dan reoliad 2 o'r Rheoliadau Hysbysu (dyletswydd i hysbysu ynghylch amheuaeth o glefyd, haint neu halogiad mewn cleifion).

(2) At ddibenion is-baragraff (1), rhaid trin y swyddog priodol fel pe bai wedi cael yr hysbysiad ar 26 Gorffennaf 2010.

Adran 20 o Ddeddf 1984

5. Pan fo–

(a) swyddog priodol awdurdod lleol wedi gwneud cais o dan adran 20 o Ddeddf 1984(6) (atal gwaith er mwyn rhwystro clefyd rhag lledaenu); a

(b) pan na chydymffurfiwyd â'r cais hwnnw cyn 26 Gorffennaf 2010 a'r cais heb ddod i ben nac wedi ei dynnu'n ôl,

rhaid trin y cais fe cais a wnaed o dan reoliad 8 o'r rheoliadau Pwerau Awdurdodau Lleol (ceisiadau am gydweithredu at ddibenion diogelu iechyd).

Adran 21 o Ddeddf 1984

6. Pan fo–

(a) hysbysiad wedi ei ddyroddi i berson sydd â gofal am blentyn, o dan adran 21 o Ddeddf 1984 (allgáu plentyn o'r ysgol os yw'n dueddol o drosglwyddo clefyd hysbysadwy); a

(b) tystysgrif hed ei dyroddi gan swyddog priodol cyn 26 Gorffennaf 2010 mewn perthynas â'r hysbysiad hwnnw,

bydd adran 21 o Ddeddf 1984 yn parhau mewn grym at ddibenion yr hysbysiad (er gwaethaf diddymu'r adran honno gan Ddeddf 2008).

Adran 22 o Ddeddf 1984

7. Mewn achos–

(a) pan fo swyddog priodol awdurdod lleol wedi gofyn i bennaeth ysgol ddarparu rhestr o enwau a chyfeiriadau disgyblion o dan adran 22 o Ddeddf 1984(7) (rhestr o ddisgyblion dydd mewn ysgol sydd ag achos o glefyd hysbysadwy);

(b) pan nad yw'r amser ar gyfer cydymffurfio â'r cais wedi dod i ben; ac

(c) pan na chydymffurfiwyd â'r cais cyn 26 Gorffennaf 2010,

rhaid trin y cais fel cais a wnaed o dan reoliad 3 o'r Rheoliadau Pwerau Awdurdodau Lleol (gofyniad i ddarparu manylion am blant sy'n mynychu ysgol).

Adran 31 o Ddeddf 1984

8. Pan fo–

(a) yr awdurdod lleol wedi rhoi hysbysiad i feddiannydd o dan adran 31 o Ddeddf 1984 (diheintio mangre); a

(b) y camau a bennwyd gan yr awdurdod lleol yn ei hysbysiad heb eu cyflawni gan yr awdurdod lleol na'r meddiannydd cyn 26 Gorffennaf 2010,

bydd adran 31 o Ddeddf 1984 yn parhau mewn grym at ddibenion yr hysbysiad (er gwaethaf diddymu'r adran honno gan Ddeddf 2008).

Adrannau 35 i 38 a 40 o Ddeddf 1984

9. Yn union cyn 26 Gorffennaf 2010, os oes gorchymyn mewn grym, a wnaed gan ynad heddwch o dan un neu ragor o adrannau 35 i 38 a 40 o Ddeddf 1984(8) (sy'n ymwneud â gorchmynion ynadon heddwch)–

(a) rhaid trin y gorchymyn fel pe bai wedi ei wneud o dan adran 45G (pŵer i orchymyn mesurau iechyd mewn perthynas â phersonau) ac, os cyfunwyd y gorchymyn â gwarant, adran 45K (gorchmynion Rhan 2A: atodol) o Ddeddf 1984;

(b) bydd y gorchymyn yn peidio â bod mewn grym ar ôl cyfnod o 14 diwrnod sy'n dechrau gyda 26 Gorffennaf 2010, neu ar ôl pa bynnag gyfnod byrrach a bennir yn y gorchymyn; ac

(c) ni chaniateir estyn y gorchymyn, ond nid yw hynny'n rhwystro ynad heddwch rhag gwneud gorchymyn newydd o dan adrannau 45G neu 45K o Ddeddf 1984, yn ôl fel y digwydd.

Adran 42 o Ddeddf 1984

10. Yn union cyn 26 Gorffennaf 2010, os oes gorchymyn mewn grym, a wnaed gan lys ynadon o dan adran 42 o Ddeddf 1984 (cau llety cyffredinol oherwydd clefyd hysbysadwy)–

(a) rhaid trin y gorchymyn fel pe bai wedi ei wneud o dan adran 45I o Ddeddf 1984 (pŵer i orchymyn mesurau iechyd mewn perthynas â mangre);

(b) bydd y gorchymyn yn peidio â bod mewn grym ar ôl cyfnod o 14 diwrnod sy'n dechrau gyda 26 Gorffennaf 2010 (neu ar ôl pa bynnag gyfnod byrrach a bennir yn y gorchymyn); ac

(c) ni chaniateir estyn y gorchymyn, ond nid yw hynny'n rhwystro ynad heddwch rhag gwneud gorchymyn newydd o dan adran 45I o Ddeddf 1984.

Adran 43 o Ddeddf 1984

11. Pan fo–

(a) swyddog priodol awdurdod lleol neu ymarferydd meddygol cofrestredig wedi ardystio, o dan adran 43 o Ddeddf 1984 (person â chlefyd hysbysadwy, a fu farw mewn ysbyty), na ddylid symud corff marw o ysbyty ac eithrio at y diben o'i symud yn uniongyrchol i gorffdy neu i'w gladdu neu'i amlosgi yn ddi-oed; a

(b) y corff sy'n destun yn ardystiad yn parhau yn yr ysbyty hwnnw yn union cyn 26 Gorffennaf 2010,

bydd adran 43 o Ddeddf 1984 yn parhau mewn grym at ddibenion yr ardystiad a'r corff (er gwaethaf diddymu'r adran honno gan Ddeddf 2008).

Adran 74 o Ddeddf 1984

12. Bydd unrhyw ddiffiniad yn adran 74 o Ddeddf 1984 (9) (dehongli) a ddefnyddir yn–

(a) adrannau 13 i 15 neu 76 o Ddeddf 1984; neu

(b) unrhyw ddarpariaeth o Ddeddf 1984 sy'n parhau mewn grym at ddibenion penodedig yn rhinwedd paragraffau 2 i 11 o'r Atodlen hon,

yn parhau mewn grym at ddibenion dehongli'r adrannau a'r darpariaethau hynny (er gwaethaf eu diddymu, a diddymu adran 74 o Ddeddf 1984, gan Ddeddf 2008).

Nodyn Esboniadol

(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Gorchymyn)

Mae'r Gorchymyn hwn yn dwyn i rym, ar 26 Gorffennaf 2010, rai darpariaethau yn Neddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol 2008 ("y Ddeddf") sy'n diwygio Deddf Iechyd y Cyhoedd (Rheoli Clefydau) 1984. Mae'r rhain yn cynnwys pwerau diwygiedig ac ehangach i ddiogelu iechyd drwy wneud rheoliadau ynglŷn â lledaenu heintiau a halogi o ganlyniad i deithio rhyngwladol, ac ar gyfer darpariaeth ddomestig i ddiogelu rhag, ac ymateb i, heintio a halogi. Darperir pwerau newydd i ynadon heddwch, i wneud gorchmynion sy'n gorfodi cymryd camau i ddiogelu iechyd mewn perthynas â phersonau, pethau a mangreoedd. Bydd modd i ynadon heddwch roi cyfarwyddyd hefyd i weithredu ym mha bynnag fodd sy'n briodol er mwyn cyflawni eu gorchmynion. Gwneir addasiadau i'r hawliau mynediad a'r trefniadau gorfodi mewn perthynas â mesurau diogelu iechyd. Yn ychwanegol, gwneir nifer o ddarpariaethau trosiannol ac arbedion, yn bennaf ynglŷn â'r gofynion hysbysu o dan y ddeddfwriaeth flaenorol.

Nodyn Orchymyn Cychwyn Blaenorol

Nodyn ynghylch gorchmynion cychwyn blaenorol

Mae'r darpariaethau canlynol o'r Ddeddf wedi eu dwyn i rym o ran Cymru gan orchmynion cychwyn a wnaed gan Weinidogion Cymru cyn dyddiad y Gorchymyn hwn.